Nathalie Mantel MA
Classicus, kunsthistorica en docent
Voor Plato is kunst een slechte kopie van de natuur. Aristoteles heeft meer oog voor de emoties die kunst bij de beschouwer kan opwekken. In de middeleeuwen en renaissance zorgen nieuwe technieken in schilder- en beeldhouwkunst voor een verandering van het schoonheidsideaal en grijpen kunstenaars terug op idealen uit de oudheid. Waarom vinden we iets mooi of lelijk? Is de definitie van schoonheid door de eeuwen heen veranderd?
Dr. Rolf Strootman
Docent Oude Geschiedenis, Universiteit Utrecht, Departement Geschiedenis en Kunstgeschiedenis, Utrecht
We kennen Isis als godin van de landbouw, de wassende Nijl en de vruchtbaarheid. In de Hellenistische periode sloeg Isis aan het reizen. Isis werd een ’internationale’ godin, die door de Grieken en Romeinen werd vereerd. Isis veranderde van karakter, zij werd een veel machtiger godin dan zij in Egypte was. Van een cultus voor de gemeenschap werd de Isis-verering in de 3e eeuw v.C. een mysteriecultus. Zij was in staat om iemands Lot ten goede te keren.
Dhr. Casper Porton
Latinist, docent Grieks en Latijn, Addisco Onderwijs
Door ons gepuzzel om Latijnse teksten in het Nederlands te vertalen, zien we soms niet meer hoe mooi en schoon het Latijn in het origineel is. Dhr. Porton zal aan de hand van verschillende teksten vooral laten horen hoe mooi het Latijn is en daarbij ingaan op de woordvolgorde en de verschillende klankeffecten. Als veelgevraagd spreker die bekend staat om zijn geanimeerde en interactieve voordrachten won hij in 2016 de Oikos Publieksprijs.
Prof. Dr. Herman Teule
Emeritus hoogleraar Oosters christendom, KU Leuven
Tegen het eind van de 13e eeuw brengt Rabban Sawma, een nestoriaanse monnik, in opdracht van de Mongoolse heerser Arghun een bezoek aan Europa om de mogelijkheden van een Europees-Mongoolse alliantie te onderzoeken. Doel van zo’n alliantie is de verovering van Syrië en Palestina. Het verslag van zijn reis is bewaard gebleven en geeft een inkijkje in de situatie van de Christenen na de verwoesting van Bagdad in 1258.
Dr. Christiaan Caspers
Classicus, kunsthistoricus en docent
Het is gebruikelijk, geheel conform de opvattingen van Cicero, om Herodotus aan het begin van de historiografische traditie te plaatsen, vóór Thucydides. Recentelijk is betoogd dat het best eens zou kunnen dat Herodotus de slotfase van de Peloponnesische Oorlog heeft meegemaakt en kennis had van Thucydides werk-in-wording en dat hij zijn Historiae heeft vormgegeven in reactie op sociale en politieke ontwikkelingen uit het laatste decennium van de 5e eeuw. Deze intrigerende hypothese stelt een aantal opmerkelijke passages uit de Historiae in een ander daglicht. Herodotus is dan niet langer de historiografische pionier, maar een vernieuwer.
Dr. Marleen Termeer
Archeoloog, postdoctoraal onderzoeker en docent
In grote lijnen is de geschiedenis van het vroege Rome een bekend verhaal. Een kleine nederzetting gelegen op een gunstige plek aan de Tiber ontwikkelt zich tot wereldrijk. Toch laten de geschreven bronnen veel vragen open. Hoe voltrokken zich de eerste stappen in het expansieproces, had Rome alle touwtjes in handen? De vroegste periode van de Romeinse geschiedenis is beter te begrijpen aan de hand van archeologisch materiaal. Ook verschillende archeologische sites verspreid over Italië spelen een belangrijke rol in het opnieuw vertellen van het verhaal over het ontstaan van Rome.
Jan Koek
Voorzitter Mehen, Studiecentrum voor het Oude Egypte
Bij Dodenboekspreuk 125 is meestal een afbeelding te zien van de overledene bij een weegschaal waar zijn/haar hart (dat getuigenis aflegt over zijn/haar individuele levensweg) wordt gewogen tegenover Ma’at (gerechtigheid/ rechtvaardigheid). Het doel van de afbeelding van het dodengericht is het anticiperen op een positieve uitkomst van deze toetsing, waaraan iedereen na zijn dood wordt onderworpen. De toetsing moet aantonen of de overledene vrij van zonden is. Als bewijs voor de onschuld van de overledene geldt in de eerste plaats de weegschaal die zich in evenwicht bevindt. Uitgebreid zullen alle elementen op de afbeelding alsmede de tekst worden besproken en wat er zou gebeuren als men niet door de toetsing heen komt. Ook zullen de soms kleine veranderingen in de betekenis van de elementen ter sprake komen, want de afbeelding komt bijna 2000 jaar voor.
