Dr. Marjo Korpel
Universitair Hoofddocent Oude Testament, Protestantse Theologische Universiteit, vestiging Groningen
Tatoeages lijken de nieuwe sieraden van nu te zijn geworden. Toch roepen ze ook verzet op. Zo kunnen bedrijven bezwaar maken tegen medewerkers met tatoeages. Ook de Bijbel is negatief ten aanzien van tatoeages, en lijkt zelfs verboden tegen tatoeages te bevatten (boek Leviticus).
In deze lezing bekijken we de teksten uit de Hebreeuwse Bijbel die verband houden met tatoeages, en onderzoeken we de vraag waar de verboden mee te maken kunnen hebben. Omdat verboden in de Hebreeuwse Bijbel vaak ook verband houden met afwijzing van gebruiken bij omringende volkeren, wordt ook het gebruik van tatoeages in het oude Nabije Oosten bekeken. Wat waren tatoeages in die tijd, waarvoor werden ze gebruikt? En hoe kan het gebruik elders in de oudoosterse wereld geleid hebben tot die strenge verboden in de Hebreeuwse Bijbel?
Drs. Audrey Crabbé
Paleopathologie is de studie van gezondheid, ziekte en verwondingen in oude dierenpopulaties door de analyse van pathologieën zichtbaar op dierlijk bot en andere bewaarde weefsels. Ondanks dat paleopathologie in de zoöarcheologie gezien wordt als een niche discipline waar weinig onderzoekers kennis van hebben, kunnen pathologische botten gevonden worden in diachronisch en regionaal gevarieerde archeologische vindplaatsen. Pathologieën geven een inkijk in levensverhalen van dieren en kunnen direct bewijs bieden voor de interacties tussen mens en dier in het verleden. Zo kan er afgeleid worden hoe dieren werden gehouden, gevoed en behandeld. Paleopathologie kan ook belangrijke inzichten geven over bredere socio-economische structuren, zoals het gebruik van werkdieren in landbouw en voor het transport van goederen en materialen.
De spreker zal naast een inleiding van dierlijke paleopathologie, haar promotieonderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen toelichten. Dit focust op het bestuderen van botten van de onderste ledematen van runderen van verschillende sites in Brons- en IJzertijd Turkije. Hierbij kijkt ze naar pathologieën zichtbaar op de runderbotten die gelinkt kunnen worden aan landbouwactiviteiten. Dit wordt dan gecorreleerd samen met belangrijke politiek-economische ontwikkelingen in deze periode, zoals de opkomst van het machtige Hettitische Rijk.