Academisch Genootschap
Parklaan 93
Dr. J.M.F. Fritschy MA (Wantje)
Egyptoloog (voorheen sociaal-economisch historica en bijzonder hoogleraar Geschiedenis van de overheidsfinanciën)
Pecunia nervus rerum (geld is de zenuw van de staat), dat wist elke staatsman in Europa sinds Cicero. Maar hoe was dat in Egypte? De Egyptische staat kende tot de Ptolemeïsche periode geen monetaire economie, maar wel een Per-hedj. Deze term wordt voor alle perioden van de Egyptische geschiedenis vertaald als ‘schatkist’ en tevens gezien als een aanduiding voor de schatkist van de staat.
De hierogliefencombinatie pr-HD komt al voor in zegelinscripties en op vazen van de Eerste Dynastie. In deze lezing zal de vraag centraal staan wat de c. 4600 inscripties uit die ontstaansperiode van het Egyptische schrift ons kunnen leren over de rol van de Per-hedj tijdens de vroegste periode van de Egyptische staat. Betoogd zal worden dat niet geld, maar machtsvertoon in het vroeg-dynastische Egypte de ‘zenuw van de staat’ was en dat niet ‘geld’, maar ‘steen’ daarin – ook al vóór de bouw van de kolossale stenen piramiden – een belangrijke rol speelde. De vroegdynastische Per-hedj was toen het ‘huis van het steengoed’, niet het ‘huis van het zilver’.